برای توصیف از بین رفتن پیش رونده سطح دندان کلمه سایش دندان ذکر می شود که یک مشکل بسیار شایع است و بسیاری از افراد را دچار کرده است. این روند طبیعی معمولاً با افزایش سن، کاهش سطح و کوتاه شدن دندان ها بیشتر می شود. در این مقاله از سایت کلینیک دندانپزشکی صدف همراه ما باشید تا با سایش دندان و علائم آن آشنا شوید.
سایش دندان چگونه اتفاق می افتد؟
زمانی که اسم سایش دندان برده می شود، ممکن است در مرحله اول یاد دندان قروچه بیفتید اما باید بدانید که علت های مختلفی باعث ساییدگی دندان می شوند. در واقع سایش به تخریب سطوح دندان به دلایلی غیر از باکتری و پوسیدگی گفته می شود. با گذر زمان فرسایش دندان طبیعی بوده اما در سنین نوجوانی در اثر اتفاقات دیگر پیش می آید. اگر سایش دندان به موقع درمان شود، هیچ مشکل جدی ایجاد نخواهد کرد و خیلی راحت می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
معرفی انواع ساییدگی دندان
حتی زمانی که به خوبی از دندان های خود مراقبت کنید ممکن است دندان هایتان دچار سایش شوند. معمولاً به ۴ صورت این اتفاق ایجاد می شود که در ادامه آن ها را بررسی می کنیم.
اَتریشن
این نوع ساییدگی دندان در اثر جویدن ایجاد می شود که سطح جونده دندان صاف شده و اگر غذا حاوی مواد اسیدی و ترش باشد، سایش سریع تر اتفاق می افتد. این نوع سایش ها بسیار براق و به صورت کاسه ای هستند و رنگ عاج دندان در این نوع پوسیدگی مشخص می شود.
اَبرژِن
این نوع سایش معمولاً به دو دلیل به وجود می آید:
- استفاده از دندان به عنوان ابزار: کسانی که از دندان هایشان به عنوان ابزار برای کارهای مختلف مثل بریدن چسب، باز کردن درب بطری، جویدن ناخن یا ته مداد استفاده می کنند، بیشتر دچار فرسایش خواهند بود. حتی گاهی اوقات این نوع پوسیدگی در اثر تماس طولانی مدت پروتزهای پارسیل متحرک و دستگاه های ارتودنسی به وجود می آید.
- مسواک زدن نادرست: این نوع از ساییدگی دندان به خاطر مسواک زدن نادرست به شکل افقی ایجاد می شود که در ناحیه اتصال به لثه و مینای دندان دچار فرسایش شده و به مرور زمان از بین می رود.
اِروژن
شایع ترین علت سایش دندان اِروژن است. همه گروه های سنی درگیر این مشکل می شوند. زمانی نام سایش به وجود می آید که بخشی از مینای دندان در اثر تماس با اسیدها نرم و حل می شود. این اسید می تواند از مواد غذایی مصرفی یا معده بر اثر رفلاکس معده به مری باشد. اشخاصی که بزاق کافی برای خنثی کردن اسید تولید نمی کنند و دهانشان خشک است، بیشتر در معرض این نوع سایش دندان قرار می گیرند.
اَبفرکشن
این پوسیدگی در کنار لثه و در طوق دندان به وجود می آید. معمولاً علت اصلی آن تماس های مخرب دندان ها زمان حرکت های طرفین فک ها است.
علائم سایش دندان چیست؟
سایش دندان علاوه بر حساسیت و پوسیدگی دندان با علایم زیر بروز می کند:
- تغییر شکل دندان ها (کوتاه و صاف شدن سطح دندان)
- درد لثه
- لق شدن دندان ها
- درد دندان و فک
- سردرد
- مشکل در صحبت کردن و غذا خوردن
- تحلیل بافت استخوان فک
- حساس شدن دندان های ساییده شده
- از بین رفتن ساختار دندان
- زرد شدن دندان ها
- آسیب به پر کردگی ها و ترمیم های دندان
- ایجاد فاصله بین دندان ها
- تحلیل مینای دندان
- در موارد شدید از دست دادن دندان
روش های درمان سایش دندان
برای درمان سایش دندان می توان از روش های مختلف استفاده کرد که در این بخش مهم ترین و کاربردی ترین روش ها را ذکر می کنیم.
لمینت دندان
یک روکش از جنس سنگ و سرامیک در لمینت های دندانی روی دندان هایی که تحلیل رفتند قرار می گیرد. از آسیب های بیشتر و تغییر رنگ دندان جلوگیری خواهد کرد.
باندینگ دندان
از روش باندینگ برای سایش های خفیف تا متوسط می توان استفاده کرد. در این روش یک ماده هم رنگ دندان روی دندان های ساییده شده گذاشته می شود تا ظاهر دندان طبیعی تر نشان دهد. اگر بافت دندان شما به تازگی دچار سایش شده است قطعاً باندینگ می تواند یک روش مناسب برای شما باشد.
روکش دندان
چنانچه میزان ساییدگی دندان خیلی زیاد باشد دیگر نمی توان از روش های باندینگ و لمینت برای ترمیم استفاده کرد. در چنین شرایطی بهترین روش درمانی روکش های دندان هستند که مقداری از سطح دندان تراشیده می شود و روکش با چسب مخصوص روی دندان چسبانده خواهد شد. البته روکش های دندان انواع مختلفی دارند که متخصص با توجه به شرایط بیمار بهترین گزینه را انتخاب می کند.
معرفی روش های توقف سایش دندان
برای توقف سایش دندان ها باید با یکسری نکات توجه ویژه داشته باشید که در ادامه مهم‌ترین آن ها را ذکر می کنیم:
- حداقل ۴۵ دقیقه فاصله زمانی بین تماس اسید با دندان و مسواک زدن رعایت شود. اگر بلافاصله پس از مصرف نوشیدنی های اسیدی مسواک بزنید، با تماس اسید مینای دندان نرم شده و دچار سایش می شود. در این مدت زمان مینا می تواند مجدداً توسط بزاق دهان محکم شود.
- سعی کنید نوشیدنی های گازدار را با نی مصرف کنید.
- در روز بیشتر از یک لیوان نوشیدنی اسیدی مصرف نکنید.
- اگر دچار خشکی دهان هستید، برای برطرف کردن آن به پزشک مراجعه کنید.
- حتماً از خمیر دندان های حاوی فلوراید و مسواک های نرم برای شستشوی دندان های خود استفاده کنید.
- برای ترشح بزاق دهان بهتر است آدامس های بدون قند بجوید.
- پس از مصرف مواد غذایی اسیدی حداقل ۱۰ ثانیه دهان خود را با آب شستشو دهید.
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق هر آنچه لازم در مورد سایش دندان بدانید ذکر کردیم. اگر بتوانید راه های توقف سایش دندان را پیش بگیرید، مشکل جدی برای دندان هایتان ایجاد نخواهد شد. توصیه می کنیم حتماً به صورت دوره ای تحت نظر متخصص چکاپ های لازم را انجام دهید تا در صورت پوسیدگی خیلی زود درمان شوید. در این زمینه کلینیک دندانپزشکی صدف همراه شما خواهد بود.
